svIDan^lO mAtR bhAsha vADakaM vEmUri vEMkaTESvararAvu nEnu Imadhya svIDan^ veLLi akkaDa O vAraM rOjulapATu uMDaDaM jarigiMdi. vALLu vALLa mAtRbhAshani mohamATaM lEkuMDA, cITikI mATikI iMglIshu mATalu dorliMcakuMDA, anni cOTlA nirabhyaMtaraMgA mATlADEsukuMTU uMTE cUDa muccaTEsiMdi. vILLallA mana dESaMlO, mohamATaM lEkuMDA manaM eMduku mATlADukOlEka pOtunnaamaa ani akkaDa unna aidu vArAlU nA manassulO okaTE tapana. svIDan^ daridApugA kEliphOrniyA aMta uMTuMdi - vaiSAlyaMlO. kAnI, janAbhA paraMgA svIDan^ cAla cinna dESaM. sTAk^hOM ki eguvana janAvAsAlu bahu koddi. aMTE dESaM sagAniki paigA khALI. janAvAsAlu unna sthalAllO janAbhA aMtA kUDagaTTi jAgrattagA lekka peDitE enimidi miliyanlu uMTAru - mahA uMTE. kEliphOrniyA janAbhA 33 miliyanlu. mana AMdhra pradEsh^ kUDa vaiSAlyaMlO uramaragA svIDan^ aMta uMTuMdi. mana telugu dESaMlO telugu mAtRbhAshagA celAmaNI ayeavAri saMkhya daridApu enabhai miliyanlu - enimidi kAdu, enabhai! aMTE svIDish^ bhAsha mATlADE vAri kaMTe telugu vAru padiMtalu unnAru. ayinA mAtRbhAsha vADakaMlO mana vaikharikI vAri vaikharikI bOleDaMta tEDA uMdi. nijAniki svIDan^lO E mUlaki veLLinA vALLa vADuka bhAsha svIDish^ bhAshE. railu sTEshan^lO unna prakaTanalu - ballala miida rAsEvi, nOTitO ceppEvi - annI svIDish^ bhAsha lOnE. raiLLa rAkapOkala vELalu cUpE karapatrAlannI svIDish^ bhAsha lOnE. railu TikeTTu mIda rAta aMtA svIDish^ bhAsha lOnE. tupAkEsi vetikinA svIDish^ pakkana iMglIshu kanipiMcadu - okka sTAk^hOm^ vaMTi nagarAlalO tappa. bajArulO dukANAla mIda pErlu, bEMkula mIda pErlu, modalainavannI svIDish^ bhAsha lOnE. bajArulO E vastuvu konukkOvAlannaa A poTlaM mIda A vastuvu pEru, aMdulO uMDE ghaTaka dravyAla ("in^grIDiyaMTs^") pErlu, A vastuvuni vADE vidhAnaM aMtA svIDish^ bhAsha lOnE. nEnu unna vidyAlayapu atithigRhaMlO unna Telivijan^ lO vaccE vArtA kAryakramAlannI svIDish^ bhAsha lOnE. "si. en^. en^." lO iMglIshu vArtalu vinaDAniki oka bhAratIyuDi iMTiki veLLi vinavalasi vacciMdi. vILLu ilA vALLa bhAshalO mATlADukuMdiki vesulubATugA vIriki padasaMpada uMdA lEka iMglIshu mATalanE svIDish^ lipi lO rAsEsukuni vADEsukuMTunnArA ani oka anumAnaM vacciMdi. plAT^phAraM, gETu, TikeTTu, OlTEji, kareMTu, kaMpyUTaru vaMTi mATalani vAru EmaMTunnArO ani koMceM jAgrattagA pariSIliMci cUsEnu. vITanniTiki vAriki svIDish^ bhAshalO vErE mATalu unnAyi. I mATalu elA puTTukoccAyA ani marikoMceM pariSOdhana cEsEnu. plAT^phAraM anna mATaki samAnArdhakAlugA manaki vEdika, capaTA, tIne, ilAraM anE mATalu unnaTTE svIDish^ bhAshalO kUDa vAriki samAnArdhakAlu unnAyi. vAru nirabhyaMtaraMgA, nirbhayaMgA, mohamATaM lEkuMDA A mATalalO okadAnini plAT^phAraM ki badulu vADutunnAru tappa iMglIshu mATani vADaDaM nAku kanipiMca lEdu. idE AcArAnni mana telugudESaM lO pravESapeTTEmanukoMDi. appuDu, manavALLu, purrekO buddhi kanuka, okokkaru okokka mATa vADatAru tappa EkIbhAvaMtO oka oppaMdAniki rAru. iTuvaMTi paristhitini adhigamiMcaDAniki svIDish^ prabhutvaM oka kamiTIni vEsiMdi. railu sT! Eshan^ lO uMDE plAT^phAraanni sUciMcaDAniki E mATa vADAlO, upanyAsaM iccE plAT^phAraanni sUciMcaDAniki E mATa vADAlO modalaina vishayAlu I kamiTI paryavEkshaNalO jarugutAyiTa. aTupaina prabhutvapu adhInaM nuMDi viDudalayE patrAlanniTilOnU A mATani A ardhaMtO vADatAruTa. ika iMglIshu nuMDi aruvu teccukunna mATala saMgati cUddAM. svIDish^ vALLu manalA iMglIshu mATalani yathAtathaMgA vADaDaM takkuvE. oka vELa vADinA, vAri vADakaMlO tatsamAlakaMTe tadbhavAlE ekkuva kanipiMcAyi. okAnokappuDu telugu dESaMlO kUDa iTuvaMTi AcAraM uMDEdi. udAharaNaki baMdarulO valaMda pAleM (Dac^ kOlanI), parAsu pETa (phreMci kOlanI) uMDEvi. pOrcugIsu vALLani buDatagIculu anE vAru. hAspaTal^ ni Asupatri anE vAru. ilA telugulO tadbhavAlani tayAru cEsukuni vADE AcAraM kramaMgA naSistOMdi. naSiMcaDamE kAdu; evvarainA I tadbhavAlani vADitE vArini Suddha palleTUri baitululA parigaNiMci vArini culakana cEstAM. tatsamAlakI, tadbhavAlaki madhyE mArgaMlO konnALLu gaDipEM. kAru, bassu, kOrTu, modalaina prathamA vibhaktitO aMtaM ayE mATalaki nemmadigA svasti ceppi, iTIvala halaMtAlaina tatsamAlani vADaDaM rivAju ayiMdi - kAr^, bas^, kOrT^. aMTE EmiTanna mATa? kramEpI iMglIshu saMpradAyAnni ekkuvekkuvagA avalaMbistunnAM. ajaMtamaina mana telugu bhAshalO halaMtamaina iMglIshu mATalu imaDavu. ayinA sarE elAgO okalAga kashTa paDi imuDcutunnAM. okka mATalE kAdu. iMglIshu vyAkaraNa sUtrAlani kUDa telugutO mELaviMci sarikotta bhAshani puTTistunnAmEmO ani oka anumAnaM puTTukostOMdi. svIDan^lO naluguru manushyulu kalusukunnappuDu vAru mATlADukunE bhAsha svIDish^. telisina mukhAnni kAni, teliyani mukhAnni kAni cUsinappuDu vAru pratyutthAnaM cEsEdi svIDish^ bhAsha lO. ilA annAnani svIDan^ dESIyulaki iMglIshu rAdanukunEru. svIDan^ lO iMglIshu rAni AsAmi nAku, nEnunna aidu vArAlalO, kanapaDa lEdu. uMDaDaM unnAruTa - vayasu mIrina vArilOnU, palleTULLallOnu vetikitE kanipistAruTa. nAku svIDish^ bhAsha rAdu kanuka nEnu bassu DraivarlatOnu, chekauT^ kauMTar^ daggara ammAyilatOnU, sTEshanlO TikeTlu ammE gumastAla tOnU, raillO TikeTlu tanikhI cEsE vyaktula tOnU - ilA tArasapaDDa vAraMdaritOnU - iMglIshulOnE mATlADE vADini. vALLu cakkaTi iMglIshulO samAdhAnaM ceppEvAru. vALLaki iMglIshu rAkapOvaDamanE praSnE lEdu. mana dESaMloa sagaTu bhAratIyuDu mATlADE iMglIshu kaMTea maMci iMglIshu - phreMci vALLu, jermanI vALLu mATlADinaTlu yAsatO kAkuMDA - cakkaTi iMglIshu, amerikA phaNititO mATlADa galigE sthOmata vArilO kanipiMciMdi. (telugu vALLu iMglIshu mATlADitE telu! gulA vinipistuMdaninnI, telugu vALLu rAsina iMglIshu vAkyAlu caduvutU uMTE telugu caduvutUnnaTTu anipistuMdaninnI oka telugAyana nAtO annADu.) svIDish^ vALLu mATlADutU uMTE accaM amerikA vALLa iMglIshulA vinipiMciMdi. kanuka svIDan^ vALLu svIDish^ mATlADaDaM iMglIshu rAka kAdu; vALLa mAtRbhAsha mATlADAlanE kOrika gaTTigA uMDabaTTE. ikkaDa, I saMdarbhaMlO svIDanunI meksikOnI pOlci cUddAM. svIDanulO svIDish^ bhAsha eMta prAcuryaMlO uMdO, meksikoalO spEnish^ bhAsha kUDa aMta prAcuryaMlOnU uMdi. kAni, svIDan^lO aMDarikI iMglIshu bAgA vaccu. meksikoalO iMglIshu cAla takkuva maMdiki vaccu. I vaccina vALLalO kUDa iMglIshu bAga vaccinavALLu bahu koddi maMdi. vaiSaalyaMlOnU, janAbhA lOnU, sahaja saMpada, vanarula labhyata lOnU meksikO svIDan^ kaMTe merugu. kAni kaMTiki kanipiMcE aiSvaryaM lOnU , prapaMcaMlOni aMtarjAtIya vEdikala mIda celAmaNI ayE parapati lOnU svIDan^dE pai cEyi ani nAku anipiMciMdi. dIniki kAraNaM Emai uMTuMdA ani AlOciMcEnu. prapaMca bhAsha ayina iMglIshuki meksikOlO AlaMbana lEka pOvaDamU, iMglIshu svIDan^lO niladokkukuni uMDaDamU kAraNAlugA nAku sphuriMcEyi. svIDan^ dESIyulu vAri mAtRbhAsha pai eMta abhimAnaM unnA iMglIshuni vismariMca lEdu. alAgani iMglIshu vyAmOhaMlO paDipOyi vAri mAtRbhAshani cinna cUpu cUDanU lEdu. ika sAhitya sArasvatAla saMgati cUddAM. telugu sArasvataMtO pOlci cUstE svIDish^ bhAsha lOni sAhityaM, sArasvataM pUjyaM kAka pOvaccunEmO gAni, rAsi lOnu, vAsi lOnu tEDA hastimaSakAMtaraM ani nA koddi anubhavaM tOTI ceppagalanu. ayinA sarE I raMgaMlO svIDan^ dESIyulaki reMDO, mUDO nObel^ bahumAnAlu vaccEyi. telugu sAhityaM lO gAlivAna anE kathAnika ki aMtarjAtIyaMgA cinna gurtiMpu vacciMdi aMtE. pratibha lEka kAdu; unna pratibhani cATukunE praj~na lEka. ika vidyA bOdhana vishayaM cUddAM. svIDan^ lOni viSvavidyAlayAllO - vALLa pAThya graMthAlu iMglIshulOnE unnA - bOdhana aMtA svIDish^ bhAsha lOnE. akkaDi AcArya vargAlu pracuriMcE pariSOdhana patrAlu cAla maTTuku iMglIshulOnE unnA, vALLa samAvESalalOnU, sadassulalOnU vAru mATlADukunEdi vAri mAtRbhAsha lOnE. vAri kulapati cEruvalO AcAryulu mATlADE bhAsha vAri mAtRbhAsha. EdI, vi.si. gAri AphIsuki veLLinappuDu, tappulu taDakalatO ayinA sarE manaM iMglIshE mATlADatAM kAni telugu mATlADaM. oka sAri mA haiskUllO heD^ mAsTAru gAri AphIsu nuMDi selavu nOTIsu vacciMdi. adi kUDA mA pedda telugu mEshTAru pAThaM ceputU uMDagA vacciMdi. A nOTiisu iMglIshulO uMdi. mA telugu mEshTAru ubhayabhAshA pravINa. kanuka A nOTIsuni cadavakuMDA, aMdulO unna sArAMSAnni mAku ceppEru. kurra kuMkalaM kadA! mEM mEshTArini A nOTIsu cadavamani yAgI cEsEM. "nela takkuva vedhavallArA" ani Ayana mammalni tiTTi UrukunnAru. idI boDDUDani rOjula daggaranuMDI mana bhAsha mIda, mana bhAshani nErpE guruvula mIda manaki unna gauravaM! svIDan^ lO nA AphIsuki edurugA unna rODDu dATi avatalaki veLitE akkaDa erik^san^ vAri AphIsu prAMgaNaM uMdi. erik^san^ cAla pedda aMtarjAtIya sthAyi kaMpenI. A kaMpenIlO adhikAra bhAsha iMglIshu. aMTE svIDan^ dESIyulu kUDa A kaMpenI prAMgaNaMlO unnaMta sEpU - maroka svIDan dESIyuDitOnainA sarE - iMglIshE mATlADAli. nAku koMceM AScaryaM vEsiMdi. aDigEnu. "ayyA, rODDu dATi avataliki veLitE yUnivarSiTIlO adhikAra bhAsha svIDish^. iTu vastE mI kaMpenIlO adhikAra bhAsha iMglIshu. ilAgaitE elA?" I praSnaki samAdhAnaM cAla sulabhaM. erik^san^ prapaMca vyAptaMgA vyApAraM cEsE saMstha. vAriki vyApAraM lAbhadAyakaMgA konasAgaDaM mukhyaM. A lAbhAlaki mUlAdhAraM aMtarjAtIya bhAsha ayina iMglIshu. yUnivarSiTIni naDapaDAniki Dabbu prabhutvaM istuMdi. kanuka yUnivarSiTIlO adhikAra bhAsha uMDAlani AdESiMciMdi, prOtsahiMciMdi. yUnivarSiTIlO caduvukunna vidyArdhulaki udyOgAlu kAvAlaMTE, vAriki iMglIshu bAgA vacci tIrAli. kanuka prajalu, prabhutvaM E eMDaki A goDugu paDutunnAru. manaM mana dE! SaMlO iTu iMglIshU rAka, aTu telugU rAka reMDiMTiki ceDDa rEvaLLamaitE, svIDan^ vAru iTu iMglIshu lOnU aTu svIDish^ lOnU sAmardhyaM saMpAdiMci nAlAMTi vALLani AScarya cakitulani cEsEru. I kathanaM yokka nIti EmiTi? iMglaMDulO iMglIshu, svIDanu lO svIDish^, jermanIlO jerman^, phrAMsulO phreMci, meksikOlO spEnish^, japAnulO japanIsu, chainAlO chainIsu, koriyAlO koriyanU, tamiLanADulO tamiLaM vinipistunnAyi kAni telugu dESaMlO telugu vinapaDaDaM lEdu. cennapaTnaMlO dukANAniki veLitE vAru nannu tamiLaMlO palakariMcEru. nAku tamiLaM rAdani telisina tarvAta iMglIshulO mATlADEru. haidarAbAdulO baTTala dukANAniki veLitE nannu iMglIshulO palakariMcEru. nEnu telugulO samAdhAnaM cebitE nAku tirugu samAdhAnaM iMglIshulO ceppEDu, akkaDa unna telugu AsAmI. oka nADu railulO rijarvEshanu cEyiMcukuMdiki sikiMdrAbAdu sTEshan^ki veLitE oka darakhAstu kAgitaM niMpamani iccEDu akkaDi gumastA. aMtA hiMdIlO uMdi. nAku hiMdI rAdu. aMdukani telugulO unna darakhAstu kAgitaM kAvAlani aDigEnu. lOpaliki veLLi vetiki iMglIshulO unna darakhAstu kAgitaM paTTukocci iccEDu. telugulO unnadi kAvAlani maLlA aDigEnu. telugulO accEsina darakhAstulu lEvannADu. pOnIlE anukuni A iMglIshulO unna dar! akhAstunE telugulO niMpi iccEnu. jU lOMci pAripOyoccina jaMtuvuni cUsinaTlu cUsi telugulO niMpina darakhAstu tIsukOnannADu. paipeccu, "ayyA, mIru phArin^ nuMci vaccinaTlunnAru. mIku iMglIshu rAkanA. nannu ibbaMdi peDutunnAru kAnI" aMTU nILLu namilEDu. idi mana telugu rAshTrAniki rAjadhAnI nagaraMlO jarigina udaMtaM. elAgaitEnEM TikeTTu konukkuni viSAkhapaTnaM veLLEnu. akkaDa nA mEnagODalu koDukuni kalusukunnAnu. vADu haiskUllOnO, modaTi saMvatsaraM kAlEjIlOnO unnADu. vADi caduvu elA sAgutOMdO cUddAM ani vADi pAThya pustakAlu tirageyyaDaM modalu peTTEnu. vADi daggara tupAkEstE telugu pustakaM lEdu. telugu ki badulu saMskRtaM caduvutunnATTa. "EdI nI saMskRtaM pustakaM cUpiMcu" annAnu. vADu iccina pustakM cUddunu kadA! lOpala dEvanAgari lipilO kAni, telugu lipilO kAni maccuki okka aksharaM mukka kaMcu kAgaDA vEsi vetikinA kanipiMca lEdu. aMtA iMglIshu lipE! I kurra kuMkalaki iMglIshE sariggA rAdu. A vaccI rAni iMglIshu mAdhyamaMgA saMskRtaM velagabeDutunnADuTa. vADiki pOtana padyAlatO paricayaM lEdu. tikkana bhArataM guriMci teliyanE teliyaduTa. lakshmaNa kavi subhAshitAla guriMci vinanE lEduTa. pOnI saMskRtaM dEva bhaasha, adainA vastE E SAkuMtalamO cadivuMTADanukunnAnu. appuDu ceppEDu asalu rahasyaM. saMskRtaMlO nUTiki toMbhai mArkulu gyAraMTITa. aMdukOsaM saMskRtaM caduvutunnADuTa. vADu pApaM telugu bAgAnE mATlADutunnADu. "cadavaDaM, rAyaDaM vaccA?" ani aDugudAmanukuMTU nAlika karucukunnAnu. vADivvabOyE samAdhAnAniki hArT^ eTAk^ vaccEnA? eMdukoccina rabhasa, batikuMTE balusAku Eruku tinoccu ani anukuMTU telugu mIda aMta varaku nEnu cEsina pariSOdhanaki tilOdakAliccEsi, tOka muDici tirugu mukhaM paTTEnu. =======================